Starten als zzp’er naast je studie: mini-boekhouding, maximale duidelijkheid

Door Iris van Kooten

Je studeert, doet hier en daar al een betaalde opdracht – een logo ontwerpen, bijles geven, websites bouwen, foto’s maken – en voor je het weet ben je “de ondernemer” in je vriendengroep. Maar wanneer moet je dan eigenlijk echt iets regelen? En hoe voorkom je dat je later gedoe krijgt met DUO of de Belastingdienst?

In deze gids kijken we stap voor stap naar wat er komt kijken bij boekhouding als zzp’er naast je studie. We houden het zo simpel mogelijk: wat is het absolute minimum dat je moet bijhouden, hoe werkt jouw eerste factuur en btw-aangifte, en hoe helpt jortt je om rustig te blijven als deadlines, tentamens en kwartaalafsluitingen tegelijk vallen.

De voorbeelden en tips sluiten aan bij de fiscale regels zoals die nu bekend zijn voor 2026, met onder andere een lagere zelfstandigenaftrek, de kleineondernemersregeling voor kleine omzetten en duidelijke afspraken over bijverdienen naast je studie.

In de zzp-blog van jortt vind je verdiepende artikelen over onderwerpen als btw-aangifte doen, Peppol-facturen versturen en het kiezen van het beste boekhoudprogramma voor jouw situatie. Deze pagina is je startpunt; de rest is naslag als je een stap verder bent.

Wanneer moet je je eigenlijk inschrijven bij de KvK?

Veel studenten beginnen met één opdracht: een poster voor een vereniging, een website voor familie, een paar uur bijles. Dat voelt nog als “losse klusjes”. Maar op het moment dat je structureel opdrachten gaat doen met de bedoeling om winst te maken, zien de Kamer van Koophandel en de Belastingdienst je als ondernemer.

De KvK kijkt grofweg naar drie dingen:

• Je levert zelfstandig diensten of producten (dus niet als werknemer).
• Je vraagt meer dan kostprijs – je wilt winst maken.
• Je doet dit regelmatig, voor meer dan alleen vrienden en familie.

Voldoe je aan deze punten, dan hoor je je in te schrijven in het Handelsregister, ook als je nog studeert. Je krijgt dan een KvK-nummer en de Belastingdienst beoordeelt of je ondernemer bent voor de btw en de inkomstenbelasting.

Met een inschrijving als eenmanszaak (de standaardvorm voor zzp’ers) kun je direct starten met jortt als boekhoudprogramma zzp. Je hebt dan vanaf dag één een administratie die later mooi aansluit op je jaarrekening en aangifte inkomstenbelasting.

Mini-boekhouding: wat is het absolute minimum?

Je wilt niet ineens fulltime boekhouder zijn naast je studie. Gelukkig hoeft dat ook niet. Voor veel student-ondernemers is een mini-boekhouding genoeg, zolang die compleet en overzichtelijk is.

Drie dingen die je altijd moet bijhouden

Of je nu werkt met Excel of met een boekhoudprogramma, je mini-boekhouding moet in elk geval drie dingen laten zien:

1. Inkomsten: alle facturen die je verstuurt, met datum, klant, omschrijving en bedrag (inclusief btw als je btw rekent).
2. Uitgaven: kosten die je maakt voor je bedrijf (software, laptop, OV, materialen), met bonnetjes en facturen.
3. Saldo en reserveringen: hoeveel geld echt “van jou” is en hoeveel je straks nodig hebt voor btw en inkomstenbelasting.

Met jortt is dit standaard geregeld. Je koppelt je bank en de Boekhoudbot boekt zoveel mogelijk automatisch. De automatische controle van de boekhouding checkt voortdurend of er dingen missen of vreemd zijn. Jij houdt het overzicht; de software doet het saaie werk.

Uren, projecten en het urencriterium

Niets zo vaag als “tijd”. Toch zijn je uren belangrijk, zeker als je later misschien gebruik wilt maken van de zelfstandigenaftrek. Daarvoor moet je aantonen dat je minimaal 1.225 uur per jaar in je onderneming steekt. Als student kom je daar vaak niet aan – en dat is oké – maar het is slim om vanaf het begin je uren grof bij te houden.

In Gratis uren en projecten van jortt registreer je eenvoudig je uren per klant of project. Via het urencriterium rapport zie je later in één oogopslag hoeveel tijd je aan je bedrijf hebt besteed, inclusief administratie en marketing.

Laptop, camera en andere investeringen

Koop je een nieuwe laptop, camera of iPad speciaal voor je bedrijf, dan zijn dat bedrijfsmiddelen die je afschrijft. In jortt boek je zo’n aankoop één keer goed; de software verdeelt de kosten automatisch over meerdere jaren. Via het KIA-rapport zie je of je investeringen hoog genoeg zijn om extra aftrek te krijgen.

Vind je dat nu nog ingewikkeld? Geen probleem. Het belangrijkste: bewaar altijd de facturen van grotere aankopen in je administratie. Later kun je samen met een boekhoudcoach of via de jaarafsluiting in jortt kijken of je daar extra belastingvoordeel uit kunt halen.

Mini-boekhouding in jortt in drie stappen

1. Maak een proefaccount aan via jortt en activeer de boekhouding zzp.
2. Koppel je bankrekening en zet de Boekhoudbot aan. Vanaf dan lopen uitgaven en inkomsten automatisch je boekhouding in.
3. Gebruik projecten en urenregistratie om opdrachten per klant te bundelen en later terug te zien wat het je echt opleverde.

Wil je zien of jortt bij je past? In het overzicht voor wie is jortt lees je hoe freelancers, studenten en andere ondernemers het in de praktijk gebruiken.

Eerste factuur, eerste btw-aangifte

De eerste keer dat je een factuur stuurt, voelt groot. Tegelijk is het de stap waarmee je van “een beetje bijverdienen” naar “echte ondernemer” gaat. Gelukkig hoef je het niet ingewikkelder te maken dan nodig.

Stap 1: kies je btw-positie (normale btw of KOR)

Verwacht je dat je omzet per kalenderjaar onder de 20.000 euro blijft? Dan kun je gebruikmaken van de kleineondernemersregeling (KOR). Je rekent dan geen btw, doet meestal geen reguliere btw-aangifte, maar je mag de btw op je kosten ook niet terugvragen.

Verwacht je meer omzet of werk je vooral voor zakelijke klanten die jouw btw graag willen aftrekken? Dan is meedoen aan de KOR minder logisch. Je rekent dan normale btw (meestal 21%) en doet per kwartaal aangifte. Een pakket als jortt rekent de btw automatisch mee op je facturen en in je rapporten.

Stap 2: je eerste factuur maken

Een factuur moet aan wettelijke eisen voldoen (factuurnummer, datum, jouw gegevens, klantgegevens, omschrijving, bedrag, btw). In jortt zit dat er standaard in: je vult klant, omschrijving, bedrag en btw in en jortt zorgt voor de rest.

Je kunt vanuit jortt:

• facturen per e-mail versturen;
• of via Peppol facturen versturen naar grotere organisaties en overheden;
• facturen koppelen aan projecten via uren en projecten, zodat je later per opdracht je omzet ziet.

Elke factuur komt automatisch in je boekhouding terecht en wordt gekoppeld aan je klant en bankmutaties. Daardoor hoef je niet handmatig nog een Excel bij te houden.

Stap 3: je eerste btw-aangifte doen

Zodra je btw rekent, moet je periodiek aangifte doen (meestal elk kwartaal). Je geeft dan aan hoeveel je aan btw in rekening hebt gebracht en hoeveel btw je zelf hebt betaald op zakelijke kosten. Het verschil draag je af of krijg je terug.

Met jortt hoef je daarvoor geen cijfers meer bij elkaar te zoeken. De module btw-aangifte doen telt alle bedragen automatisch op en de automatische controle van de boekhouding kijkt of er geen opvallende gaten of fouten in zitten. Jij loopt het nog na en stuurt de aangifte vervolgens naar de Belastingdienst.

Doe je mee aan de KOR, dan kun je in jortt je inkomsten en uitgaven nog steeds netjes bijhouden. Dat is handig als je later boven de grens uitkomt en weer btw moet gaan rekenen.

Hoe voorkom je gedoe met DUO/IB door onduidelijke inkomsten?

Naast “hoe maak ik een factuur?” is dit misschien wel de belangrijkste vraag voor student-ondernemers: wat betekent mijn omzet voor DUO, toeslagen en de inkomstenbelasting?

Studiefinanciering en bijverdienen

Voor hbo-, wo- en mbo-studenten is er op dit moment geen algemene bijverdiengrens meer voor de reguliere studiefinanciering. Dat betekent dat je in principe onbeperkt mag bijverdienen naast je studie, zonder dat DUO je basisbeurs of lening terugvordert puur vanwege je inkomen.

Wel kan je totale inkomen invloed hebben op je zorg- en huurtoeslag. Daarom is het belangrijk dat je:

• al je omzet via een zichtbare route laat lopen (bijvoorbeeld een aparte zakelijke rekening);
• met een boekhoudprogramma zoals jortt je cijfers helder hebt;
• in “Mijn Toeslagen” je geschatte jaarinkomen bijwerkt als je merkt dat je meer gaat verdienen dan gedacht.

Inkomstenbelasting en zelfstandigenaftrek

Voor de inkomstenbelasting kijkt de Belastingdienst naar je totale inkomen: loon uit bijbaan, winst uit je onderneming en eventuele andere inkomsten. Voldoe je aan het urencriterium van 1.225 uur en ben je ondernemer voor de inkomstenbelasting, dan kun je gebruikmaken van zelfstandigenaftrek en MKB-winstvrijstelling. De zelfstandigenaftrek is in 2026 nog maar een relatief klein bedrag, maar kan toch schelen.

Veel student-zzp’ers halen de 1.225 uur niet. Dan heb je geen zelfstandigenaftrek, maar ben je vaak nog wél ondernemer voor de inkomstenbelasting en doe je aangifte als ondernemer. In jortt zie je via de rapporten voor aangifte inkomstenbelasting precies wat je winst is en welke aftrekposten er spelen. Dat maakt je aangifte veel makkelijker.

Alles op één plek voor DUO en Belastingdienst

Je voorkomt gedoe door:

• je opdrachten direct als echte administratie te behandelen (facturen, betalingen, kosten);
• in jortt te werken met urenregistratie en projecten, zodat je weet hoeveel tijd en geld er in je bedrijf zit;
• je btw en winst te volgen via de rapporten voor btw-aangifte en inkomstenbelasting;
• en bij vragen op tijd aan de bel te trekken bij jortt-support of een boekhouder.

Top 3 boekhoudprogramma’s voor student-zzp’ers in 2026

In de uitgebreide vergelijking Top 10 beste boekhoudprogramma’s voor zzp’ers (2026) zie je hoe verschillende pakketten scoren. Kijk je specifiek vanuit het perspectief van student-ondernemers, dan kun je globaal deze top 3 aanhouden:

1. jortt – ideaal als je weinig tijd hebt, maar het wél netjes wilt regelen. De Boekhoudbot boekt zoveel mogelijk automatisch, btw-aangifte en IB-rapport sluiten op elkaar aan en via uren en projecten zie je per opdracht wat je verdient.
2. Rompslomp – laagdrempelig pakket voor eenvoudige administraties met vooral facturen en basis-uitgaven. Fijn als je een paar opdrachtjes per maand hebt en vooral snel facturen wilt kunnen sturen.
3. InformerOnline – interessant als je snel wilt doorgroeien richting serieuzere omzet en graag samenwerkt met een boekhouder. Iets meer ingericht op ondernemers die al een stap verder zijn, maar voor ambitieuze studenten een prima optie.

Wil je dieper vergelijken? Kijk dan ook naar beste boekhoudprogramma volgens ondernemers, waar jortt ervaringen van echte gebruikers bundelt.

Wat zeggen andere starters over jortt? (Trustpilot)

Je hoeft natuurlijk niet alleen mij te geloven. Op Trustpilot delen ondernemers hun ervaringen met jortt. Een paar voorbeelden van 4- en 5-sterrenreviews (samengevat in het Nederlands):

• “Boekhouden voelt eindelijk logisch” (5 sterren) – een starter vertelt dat ze na één avond de basis van jortt doorhad en nu elke maand in een paar minuten haar administratie bijwerkt. Geen stress meer rond de btw-deadline.
  Lees deze en vergelijkbare reviews op: Trustpilot 5-sterrenreviews
• “Van chaos in Excel naar rust in mijn hoofd” (5 sterren) – een freelancer beschrijft hoe hij eerst alles in spreadsheets deed, fouten maakte in zijn btw-aangifte en dat jortt nu alles controleert voordat hij verstuurt.
  Meer ervaringen: Trustpilot 4-sterrenreviews
• “Supersnelle en vriendelijke helpdesk” (4 sterren) – meerdere reviewers noemen dat de support van jortt rustig uitlegt wat er gebeurt en meedenkt in gewone mensentaal, zonder boekhoudjargon.
• “Perfect voor kleine zzp-administratie” (5 sterren) – een ondernemer geeft aan dat hij maar een paar facturen per maand heeft en tóch blij is met een volledig boekhoudprogramma voor zzp, omdat de jaarafsluiting en rapporten dan vanzelf gaan.

Meer ervaringen, inclusief beoordelingen van ervaren ondernemers, vind je in het overzicht beste boekhoudprogramma volgens ondernemers.

FAQ: starten als zzp’er naast je studie

1. Moet ik me inschrijven bij de KvK als ik af en toe een kleine klus doe?

Als je eenmalig of heel af en toe een kleine klus doet en er is geen sprake van een serieuze winstverwachting of meerdere opdrachtgevers, ziet de KvK dat vaak nog als hobby of bijverdienste. Ga je structureel opdrachten doen, met het doel om winst te maken, en heb je meerdere klanten? Dan hoor je je in te schrijven als ondernemer. Twijfel je, check dan de KvK-checklist of vraag een boekhouder om mee te kijken.

2. Heb ik als student echt een apart boekhoudprogramma nodig of kan ik in Excel beginnen?

Met een paar losse klusjes kun je prima starten in Excel, zolang je alle facturen en betalingen netjes bewaart. Maar zodra je regelmatig opdrachten doet, btw moet afdragen of rapporten nodig hebt voor je aangifte inkomstenbelasting, wordt een pakket als jortt veel veiliger. Je voorkomt fouten, bespaart tijd en hebt direct inzicht in je winst en reserveringen voor belasting.

3. Hoeveel tijd kost boekhouden met jortt als student-zzp’er?

Als je je bank gekoppeld hebt en consequent via jortt factureert, ben je vaak in een kwartiertje per maand klaar met je administratie. De Boekhoudbot boekt terugkerende kosten automatisch en gedurende het kwartaal bouw je ongemerkt aan je btw-aangifte en de cijfers voor je jaarrekening.

4. Kan ik als student gebruikmaken van de kleineondernemersregeling (KOR)?

Ja, als je omzet onder de 20.000 euro per kalenderjaar blijft, kun je je aanmelden voor de KOR. Je rekent dan geen btw, doet meestal geen reguliere aangifte en je administratie wordt eenvoudiger. Bedenk wel dat je dan ook geen btw op kosten mag terugvragen. In jortt kun je zowel de KOR-situatie als normale btw goed bijhouden, zodat je probleemloos kunt opschalen als je omzet groeit.

5. Wat als ik zowel een bijbaan in loondienst als een eigen bedrijf heb?

Dat komt veel voor bij student-ondernemers. Je loon uit bijbaan verwerk je niet in jortt; dat staat op je loonstroken. Je omzet en kosten als zzp’er houd je wél bij in je boekhouding zzp. Bij de aangifte inkomstenbelasting vul je beide in: loon (uit je jaaropgave) plus winst uit onderneming (uit de rapporten van jortt). Zo is je totaalinkomen helder voor Belastingdienst en toeslagen.

6. Hoe begin ik zo simpel mogelijk, maar wel meteen goed?

Begin met een duidelijke structuur: open een aparte rekening voor je bedrijf, schrijf je in bij de KvK zodra je structureel gaat ondernemen en start met een proefaccount bij jortt. Gebruik projecten en urenregistratie om per opdracht bij te houden wat je doet. Zo bouw je een mini-boekhouding die meegroeit als jouw bedrijf serieuzer wordt.

Begin met een simpele structuur in jortt – je groeit vanzelf mee

Ondernemen naast je studie hoeft niet ingewikkeld te zijn. Met een goede basisadministratie, duidelijke facturen en een boekhoudpakket dat met je meedenkt, blijft er genoeg tijd over voor colleges, tentamens en alles daarbuiten.

In jortt richt je in een paar stappen je boekhouding zzp in:

1. Start een gratis proefperiode en ontdek hoe de Boekhoudbot je dagelijkse boekhouding automatiseert.
2. Koppel je bank, stuur je eerste factuur (desnoods via Peppol) en laat jortt je btw-aangifte en rapport voor de inkomstenbelasting voor je klaarzetten.
3. Gebruik uren en projecten om te zien welke opdrachten echt de moeite waard zijn en welke vooral leerzaam maar minder winstgevend zijn.

Begin met een simpele structuur in jortt – je groeit vanzelf mee.